Luận án Nghiên cứu xác lập cơ sở địa lí học cho sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ môi trường tỉnh Bắc Kạn

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

1. Tính cấp thiết của đề tài 1

2. Mục tiêu và nội dung nghiên cứu 2

3. Phạm vi nghiên cứu của đề tài 3

4. Những điểm mới của đề tài 3

5. Luận điểm bảo vệ 3

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 3

7. Cơ sở tài liệu thực hiện đề tài 3

8. Cấu trúc luận án 4

Chương 1: Cơ sở lí luận và phương pháp nghiên cứu 5

1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án 5

1.1.1. Các công trình khoa học về cơ sở địa lí theo tiếp cận cảnh quan 5

1.1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu về sử dụng hợp lí tài nguyên và

bảo vệ môi trường14

1.1.3. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến Bắc Kạn 22

1.2. Một số vấn đề lí luận nghiên cứu cảnh quan miền núi 26

1.2.1. Bản chất của cơ sở địa lí học theo tiếp cận cảnh quan 26

1.2.2. Cảnh quan miền núi và một số vấn đề ứng dụng có liên quan 28

1.3. Quan điểm, phương pháp và quy trình nghiên cứu 32

1.3.1. Quan điểm nghiên cứu và cách tiếp cận 32

1.3.2. Phương pháp nghiên cứu 34

1.3.3. Quy trình nghiên cứu 38

Tiểu kết chương 1 39

Chương 2: Đặc điểm cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 40

2.1. Đặc điểm và vai trò của các nhân tố thành tạo cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 40

2.1.1. Nhân tố vị trí địa lí 40

2.1.2. Nhân tố tự nhiên 41

a. Địa chất 41

b. Địa hình 43

c. Khí hậu 45

d. Thủy văn 48

e. Thổ nhưỡng 50

f. Thảm thực vật 52

g. Các quá trình tự nhiên và tai biến thiên nhiên 54

2.1.3. Nhân tố dân cư và kinh tế - xã hội 572.2. Đặc điểm cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 61

2.2.1. Hệ thống phân loại cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 61

2.2.2. Đặc điểm cấu trúc, động lực mùa và chức năng cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 63

2.2.3. Trạng thái biến đổi cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 76

2.2.4. Tính đặc thù trong sự phân hóa, khai thác cảnh quan tỉnh Bắc Kạn và ý

nghĩa đối với vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ môi trường của tỉnh78

2.3. Phân vùng cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 83

2.3.1. Mục đích, nguyên tắc và phương pháp phân vùng cảnh quan 83

2.3.2. Hệ thống và chỉ tiêu phân vùng cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 86

2.3.3. Đặc điểm các tiểu vùng cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 86

Tiểu kết chương 2 91

Chương 3: Đánh giá cảnh quan cho sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ

môi trường trong phát triển nông lâm nghiệp tỉnh Bắc Kạn92

3.1. Mục tiêu, nội dung, phương pháp và quy trình đánh giá thích nghi

sinh thái cảnh quan tỉnh Bắc Kạn92

3.1.1. Mục tiêu, nội dung đánh giá cảnh quan 92

3.1.2. Phương pháp và quy trình đánh giá cảnh quan 93

3.2. Đánh giá cảnh quan cho phát triển nông lâm nghiệp tỉnh Bắc Kạn 95

3.2.1. Đánh giá cảnh quan cho phát triển nông nghiệp tỉnh Bắc Kạn 95

3.2.2. Đánh giá cảnh quan cho phát triển lâm nghiệp tỉnh Bắc Kạn 99

3.2.3. Tổng hợp kết quả đánh giá cảnh quan cho phát triển nông lâm nghiệp

tỉnh Bắc Kạn103

3.3. Đánh giá mức độ bền vững chống xói mòn của cảnh quan tỉnh Bắc Kạn 105

3.3.1. Lựa chọn và phân cấp các chỉ tiêu đánh giá mức độ bền vững chống

xói mòn của cảnh quan105

3.3.2. Kết quả đánh giá mức độ bền vững chống xói mòn của cảnh quan 107

3.4. Định hướng không gian sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ môi

trường tỉnh Bắc Kạn trong phát triển nông lâm nghiệp111

3.4.1. Cơ sở đề xuất định hướng 111

3.5.2. Đề xuất định hướng không gian sử dụng hợp lí tài nguyên và bảo vệ

môi trường tỉnh Bắc Kạn124

3.5. Đề xuất một số mô hình hệ kinh tế sinh thái bền vững cho các tiểu

vùng cảnh quan núi thấp và đồi cao của tỉnh Bắc Kạn134

3.5.1. Hiện trạng phát triển các mô hình hệ kinh tế sinh thái của tỉnh Bắc Kạn 134

3.5.2. Lựa chọn đề xuất một số mô hình hệ kinh tế sinh thái bền vững cho các

tiểu vùng cảnh quan núi thấp và đồi cao của tỉnh Bắc Kạn138