Tiểu luận Điểm giống nhau trong chính sách phát triển kinh tế của hai bản hiến pháp năm 1980 và năm 1992

Về tên gọi, thành phần kinh tế nhà nước ở nước ta được hình thành từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Trước đây gọi là kinh tế quốc doanh, nhưng sau đó chúng ta đã nhận thức lại và gọi là kinh tế nhà nước. Thành phần kinh tế tập thể trước đây được gọi là thành phần kinh tế hợp tác xã (Hiến pháp 1980) nhưng sau cũng được đổi lại cách gọi cho chuẩn xác hơn. Thứ hai, so sánh về vị trí chủ đạo trong nền kinh tế. Ở đây có xuất hiện nét tương đồng bởi ở cả hai bản Hiến pháp đều quy định thành phần kinh tế nhà nước (kinh tế quốc doanh) giữ vai trò chủ đạo. Kinh tế nhà nước là thành phần kinh tế dựa trên chế độ sở hữu toàn dân về tư liệu sản xuất, là lực lượng vật chất quan trọng và công cụ để Nhà nước thực hiện chức năng điều tiết, quản lí vĩ mô nền kinh tế theo định hướng XHCN. Còn nền kinh tế tập thể(kinh tế hợp tác xã) vẫn được “ Nhà nước tạo điều kiện để củng cố và mở rộng các hợp tác xã hoạt động có hiệu quả”(Điều 20 Hiến pháp năm 1992). Tuy nhiên, cũng trong bản Hiến pháp năm 1992 do có sự xuất hiện của nhiều thành phần kinh tế hơn, nên vị trí của kinh tế tập thể không còn có chỗ đứng vững chắc như trong thời kì trước. Bên cạnh đó, các thành phần kinh tế cá thể, tiểu chủ, kinh tế tư bản tư nhân; thành phần kinh tế tư bản nhà nước và thành phần kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước khuyến khích và tạo mọi điều kiện để phát triển. Và trên thực tế, các thành phần này đang là những thành phần kinh tế có tốc độ phát triển nhanh nhất, vị trí ngày càng được nâng cao trong toàn nền kinh tế đất nước và tạo ra một nền kinh tế thị trường sôi động tại Việt Nam.

Về tên gọi, thành phần kinh tế nhà nước ở nước ta được hình thành từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Trước đây gọi là kinh tế quốc doanh, nhưng sau đó chúng ta đã nhận thức lại và gọi là kinh tế nhà nước. Thành phần kinh tế tập thể trước đây được gọi là thành phần kinh tế hợp tác xã (Hiến pháp 1980) nhưng sau cũng được đổi lại cách gọi cho chuẩn xác hơn.

Thứ hai, so sánh về vị trí chủ đạo trong nền kinh tế. Ở đây có xuất hiện nét tương đồng bởi ở cả hai bản Hiến pháp đều quy định thành phần kinh tế nhà nước (kinh tế quốc doanh) giữ vai trò chủ đạo. Kinh tế nhà nước là thành phần kinh tế dựa trên chế độ sở hữu toàn dân về tư liệu sản xuất, là lực lượng vật chất quan trọng và công cụ để Nhà nước thực hiện chức năng điều tiết, quản lí vĩ mô nền kinh tế theo định hướng XHCN. Còn nền kinh tế tập thể(kinh tế hợp tác xã) vẫn được “ Nhà nước tạo điều kiện để củng cố và mở rộng các hợp tác xã hoạt động có hiệu quả”(Điều 20 Hiến pháp năm 1992). Tuy nhiên, cũng trong bản Hiến pháp năm 1992 do có sự xuất hiện của nhiều thành phần kinh tế hơn, nên vị trí của kinh tế tập thể không còn có chỗ đứng vững chắc như trong thời kì trước. Bên cạnh đó, các thành phần kinh tế cá thể, tiểu chủ, kinh tế tư bản tư nhân; thành phần kinh tế tư bản nhà nước và thành phần kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước khuyến khích và tạo mọi điều kiện để phát triển. Và trên thực tế, các thành phần này đang là những thành phần kinh tế có tốc độ phát triển nhanh nhất, vị trí ngày càng được nâng cao trong toàn nền kinh tế đất nước và tạo ra một nền kinh tế thị trường sôi động tại Việt Nam.