Luận án Đặc điểm sinh vật học, sinh thái học và biện pháp phòng chống bọ nẹt Thosea obliquistriga Hering (Lepidoptera: Eucleidae) hại dong riềng ở Hưng Yên và Hà Nội

MỤC LỤC

Nội dung Trang

Lời cam đoan i

Lời cảm ơn ii

Mục lục iii

Danh mục ký hiệu và chữ viết tắt vii

Danh mục các bảng viii

Danh mục các hình xi

MỞ ĐẦU 1

1 Tính cấp thiết của đề tài 1

2 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 3

3 Mục đích và yêu cầu đề tài 3

4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4

Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU 5

1.1 Cơ sở khoa học của đề tài nghiên cứu 5

1.2 Khái quát tình hình sản xuất dong riềng và phòng chống bọ nẹt

tại Hưng Yên và Hà Nội 7

1.2.1 Tình hình sản xuất dong riềng tại Hưng Yên 7

1.2.2 Tình hình sản xuất dong riềng tại Hà Nội 8

1.3 Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước về sâu, nhện hại và

thiên địch của chúng trên dong riềng 9

1.3.1 Nghiên cứu ở nước ngoài 9

1.3.2 Những nghiên cứu trong nước 23

Chương 2 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 30

2.1 Địa điểm và thời gian nghiên cứu 30

2.1.1 Địa điểm nghiên cứu 30iv

2.1.2 Thời gian nghiên cứu 30

2.2 Đối tượng, vật liệu và dụng cụ nghiên cứu 30

2.2.1 Đối tượng nghiên cứu 30

2.2.2 Vật liệu nghiên cứu 30

2.2.3 Dụng cụ nghiên cứu 31

2.3 Nội dung nghiên cứu 33

2.4 Phương pháp nghiên cứu 33

2.4.1 Phương pháp điều tra thành phần sâu, nhện hại và thiên địch

trên dong riềng 33

2.4.2 Phương pháp nghiên cứu đặc điểm hình thái và sinh học của

bọ nẹt Thosea obliquistriga Hering 34

2.4.3 Nghiên cứu sinh thái học cơ bản của bọ nẹt T. obliquistriga 39

2.4.4 Phương pháp xác định thiên địch trên dong riềng tại Hưng Yên,

Hà Nội 41

2.4.5 Phương pháp xác định sự ký sinh của loài ruồi giả ong

S. macer (RGO) trên các pha phát dục của bọ nẹt T. obliquistriga 42

2.4.6 Phương pháp đánh giá năng suất củ của dong riềng ở các mức

hại tại các giai đoạn sinh trưởng của dong riềng 43

2.4.7 Phương pháp điều tra tỷ lệ nhộng trên tàn dư dong riềng 44

2.4.8 Đánh giá tính nhiễm bọ nẹt T. obliquistriga của một số giống

dong riềng 45

2.4.9 Phương pháp thử hiệu lực một số loại thuốc hóa học trừ bọ nẹt 45

2.4.10 Mô hình quản lý tổng hợp bọ nẹt T. obliquistriga hại dong riềng 47

2.5 Phương pháp tính toán và xử lý số liệu 49

Chương 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 50

3.1 Thành phần sâu, nhện hại trên dong riềng tại Hưng Yên và Hà Nội 50v

3.1.1 Thành phần sâu, nhện hại trên dong riềng tại Hưng Yên và

Hà Nội 50

3.1.2 Mức độ phổ biến sâu và nhện hại dong riềng tại Hưng Yên,

Hà Nội 51

3.1.3 Đặc điểm gây hại và tác hại của sâu, nhện hại trên dong riềng

tại Hưng Yên và Hà Nội 54

3.2 Đặc điểm hình thái và sinh học cơ bản của bọ nẹt

T. obliquistriga 62

3.2.1 Đặc điểm hình thái các pha của loài bọ nẹt T. obliquistriga 63

3.2.2 Đặc điểm sinh học loài bọ nẹt T. obliquistriga 73

3.3 Đặc điểm sinh thái cơ bản của bọ nẹt T. obliquistriga 82

3.3.1 Thời gian qua đông của nhộng bọ nẹt T. obliquistriga 82

3.3.2 Đặc điểm phân bố của sâu non bọ nẹt T. obliquistriga trên các

lá của dong riềng, tại Hưng Yên 2008 84

3.3.3 Diễn biến mật độ và chỉ số hại của bọ nẹt T. obliquistriga trên

giống dong riềng đỏ tại Hưng Yên và Hà Nội, năm 2008 85

3.3.4 Diễn biến mật độ và chỉ số hại của Bọ nẹt T. obliquistriga

trên dong riềng tại Hưng Yên và Hà Nội, năm 2009 86

3.3.5 Diễn biến mật độ bọ nẹt T. obliquistriga và chỉ số hại trên

dong riềng tại Hưng Yên và Hà Nội, năm 2010 88

3.3.6 Thiên địch sâu hại dong riềng tại Hưng Yên và Hà Nội 93

3.4 Biện pháp phòng chống bọ nẹt T. obliquistriga trên dong riềng 101

3.4.1 Biện pháp kỹ thuật canh tác phòng trừ bọ nẹt 102

3.4.2 Biện pháp vệ sinh đồng ruộng phòng trừ bọ nẹt. 113

3.4.3 Tính nhiễm bọ nẹt của một số giống dong riềng 125

3.4.4 Biện pháp hóa học phòng trừ bọ nẹt trên dong riềng 126vi

3.4.5 Xây dựng mô hình quản lý tổng hợp bọ nẹt T. obliquistriga

trên dong riềng 128

3.5 Đề xuất quy trình quản lý tổng hợp bọ nẹt trên dong riềng 136

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 139

1 Kết luận 139

2 Đề nghị 141

Các công trình công bố liên quan đến luận án 142

Tài liệu tham khảo 142

Phụ lục 148