Khóa luận Triển vọng và thách thức của việc cải cách doanh nghiệp nhà nước theo mô hình Công ty mẹ - Công ty con ở Việt Nam

Mô hình công ty mẹ - công ty con là một mô hình tổ chức phổ biến ở những nước phát triển, là sản phẩm tất yếu của nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, để áp dụng vào Việt Nam cho phù hợp với tính chất và điều kiện của nền kinh tế nhiều thành phần của nước ta là một điều không đơn giản. Là một trong số ba doanh nghiệp Nhà nước đầu tiên, đại diện tiêu biểu cho các DNNN đang làm ăn có hiệu quả trong nền kinh tế mới, được Thủ tướng Chính phủ cho phép thí điểm xây dựng theo mô hình công ty mẹ – công ty con, sự thành công của VINALINES có ý nghĩa quan trọng trong việc khẳng định những ưu thế của mô hình tổ chức mới.Mục tiêu chủ yếu của TCT khi chuyển sang mô hình mới là nhằm: tập trung sức mạnh về vốn và tài sản, cơ sở vật chất của tất cả các doanh nghiệp thành viên để thực hiện chiến lược chủ yếu về “đầu tư phát triển, kinh doanh và thị trường” trên cơ sở thống nhất thực hiện quy trình công nghệ khép kín của ngành giữa “đội tàu cảng dịch vụ”; đảm bảo sự thống nhất trong chỉ đạo, điều hành hai lĩnh vực quan trọng nhất là kinh doanh và tài chính thông qua việc thực hiện quyền sở hữu về vốn của TCT; duy trì, phát huy quyền tự chủ kinh doanh, mở rộng phát triển sản xuất của các doanh nghiệp thành viên trên cơ sở chiến lược chung của toàn TCT, có tính đến hiệu quả đầu tư và sự phân công phạm vi, lĩnh vực, thị trường cho từng doanh nghiệp nhằm nâng cao sức cạnh tranh của từng doanh nghiệp và toàn TCT. Ngay sau khi được Thủ tướng Chính phủ cho phép thí điểm xây dựng doanh nghiệp theo mô hình tổ chức công ty mẹ - công ty con, TCT Hàng hải Việt Nam đã nhanh chóng kiện toàn bộ máy các đơn vị thành viên, tiến hành những bước cải cách cơ cấu, đẩy mạnh quá trình cổ phần hoá các doanh nghiệp theo đúng kế hoạch đã đề ra. Cho đến cuối tháng 11/2002, TCT đã hoàn thành hầu hết kế hoạch đã đề ra đối với vấn đề cổ phần hoá và sắp xếp lại các doanh nghiệp thành viên. Bộ máy quản lý của TCT cũng được tổ chức lại cho phù hợp với mô hình mới.

Mô hình công ty mẹ - công ty con là một mô hình tổ chức phổ biến ở những nước phát triển, là sản phẩm tất yếu của nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, để áp dụng vào Việt Nam cho phù hợp với tính chất và điều kiện của nền kinh tế nhiều thành phần của nước ta là một điều không đơn giản. Là một trong số ba doanh nghiệp Nhà nước đầu tiên, đại diện tiêu biểu cho các DNNN đang làm ăn có hiệu quả trong nền kinh tế mới, được Thủ tướng Chính phủ cho phép thí điểm xây dựng theo mô hình công ty mẹ – công ty con, sự thành công của VINALINES có ý nghĩa quan trọng trong việc khẳng định những ưu thế của mô hình tổ chức mới.

Mục tiêu chủ yếu của TCT khi chuyển sang mô hình mới là nhằm: tập trung sức mạnh về vốn và tài sản, cơ sở vật chất của tất cả các doanh nghiệp thành viên để thực hiện chiến lược chủ yếu về “đầu tư phát triển, kinh doanh và thị trường” trên cơ sở thống nhất thực hiện quy trình công nghệ khép kín của ngành giữa “đội tàu cảng dịch vụ”; đảm bảo sự thống nhất trong chỉ đạo, điều hành hai lĩnh vực quan trọng nhất là kinh doanh và tài chính thông qua việc thực hiện quyền sở hữu về vốn của TCT; duy trì, phát huy quyền tự chủ kinh doanh, mở rộng phát triển sản xuất của các doanh nghiệp thành viên trên cơ sở chiến lược chung của toàn TCT, có tính đến hiệu quả đầu tư và sự phân công phạm vi, lĩnh vực, thị trường cho từng doanh nghiệp nhằm nâng cao sức cạnh tranh của từng doanh nghiệp và toàn TCT. Ngay sau khi được Thủ tướng Chính phủ cho phép thí điểm xây dựng doanh nghiệp theo mô hình tổ chức công ty mẹ - công ty con, TCT Hàng hải Việt Nam đã nhanh chóng kiện toàn bộ máy các đơn vị thành viên, tiến hành những bước cải cách cơ cấu, đẩy mạnh quá trình cổ phần hoá các doanh nghiệp theo đúng kế hoạch đã đề ra. Cho đến cuối tháng 11/2002, TCT đã hoàn thành hầu hết kế hoạch đã đề ra đối với vấn đề cổ phần hoá và sắp xếp lại các doanh nghiệp thành viên. Bộ máy quản lý của TCT cũng được tổ chức lại cho phù hợp với mô hình mới.